Jak zapanować nad równowagą kwasowo-zasadową?
W odpowiednio zbilansowanej diecie istotne jest nie tylko samo dostarczanie niezbędnych składników odżywczych, ale także ich wzajemne proporcje. Wraz z pożywieniem dostarczamy do organizmu substancje mineralne, które pełnią w nim szereg istotnych funkcji m.in. wpływają one na pH płynów ustrojowych. Organizm dorosłego człowieka składa się w 60% z wody, której pH wynosi ok. 7,4. Stan, kiedy jest ono stałe, nazywamy stanem równowagi kwasowo-zasadowej. Jest on warunkiem do prawidłowego przebiegu większości zasadniczych procesów życiowych. Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu może zostać zachwiana. Jeśli nastąpiło zakwaszenie organizmu, mówimy o kwasicy, jeśli pH płynów ustrojowych wzrosło, wtedy mamy do czynienia z zasadowicą. Większość najczęściej spożywanych pokarmów ma odczyn kwaśny, dlatego znacznie częstszym problemem jest zakwaszenie organizmu. Przewlekła forma tego zaburzenia może skutkować bólami głowy, sennością, obniżonym nastrojem, zaburzeniami rytmu serca i przewlekłym zmęczeniem. Ponadto długotrwała kwasica sprzyja powstawaniu nadciśnienia, cukrzycy i kamicy nerkowej. Zachwianie równowagi kwasowo-zasadowej w stronę odczynu kwaśnego może też być następstwem różnych schorzeń, między innymi nadciśnienia, cukrzycy, miażdżycy czy chorób serca.
Zadbaj o dietę
Składniki mineralne zawarte w produktach spożywczych również mogą wpływać na odczyn płynów ustrojowych. Od ich wzajemnych proporcji zależy, czy dany pokarm ma działanie zasadotwórcze (alkalizujące), czy kwasotwórcze. Najważniejsze pierwiastki kwasotwórcze to: siarka, fosfor i chlor, z kolei zasadotwórcze to wapń, potas i magnez. Jak już zostało zaznaczone, większość produktów będących podstawą naszej diety ma działanie zakwaszające. Najbardziej kwasotwórcze są: mięso, produkty zbożowe, biały ryż, ser żółty, kawa, herbata, sól i słodycze. Natomiast najbardziej zasadotwórcze produkty spożywcze to: owoce i warzywa oraz w mniejszym stopniu nabiał (wyłączając twarde sery). Paradoksalnie jednym z najbardziej alkalizujących owoców są cytryny. Za ich kwaśny smak odpowiadają kwasy organiczne, które nie wpływają na równowagę kwasowo-zasadową organizmu, za to zawarte w nich pierwiastki mają działanie wybitnie zasadotwórcze.
Aby równowaga kwasowo-zasadowa organizmu nie uległa zachwianiu, ważne jest, aby równoważyć w diecie pokarmy kwasotwórcze alkalizującymi, dlatego do każdego obiadu składającego się np. z kurczaka z ryżem powinniśmy zjeść dużą porcję sałatki, a na deser owoce. Co więcej, potencjalna zdolność produktów zasadotwórczych do alkalizowania środowiska jest słabsza niż kwasotwórczych do zakwaszania – jest to kolejny powód, dla którego warto jeść jak najwięcej owoców i warzyw.
Wpływ na równowagę kwasowo-zasadową mają również napoje. Wody mineralne mogą mieć zarówno kwaśny jak i zasadowy odczyn. Informacje dotyczące tego, która woda ma jakie pH, nietrudno odnaleźć w internecie. Trzeba też podkreślić, że jednym z najbardziej zakwaszających napojów, ze względu na wysoką zawartość fosforu, jest cola – to kolejny powód, dla którego warto jej unikać. Warto zdać sobie sprawę z tego, jak ważne jest utrzymywanie równowagi kwasowo-zasadowej. Mimo że organizm ludzki ma szereg mechanizmów służących do utrzymywania odpowiedniego pH płynów ustrojowych, nieodpowiednia dieta może mu to bardzo utrudnić. Niewątpliwie jest to kolejny argument za zdrowym odżywaniem.
Aneta Łańcuchowska, Rafał Hornberger
Komentarze