Jak powstaje stres oksydacyjny?
Przyczyną większości stanów patologicznych w organizmie są długotrwałe zmiany związane z destrukcyjnym i rakotwórczym działaniem wolnych rodników tlenowych. Reaktywne formy tlenu (RFT) mogą przyczynić się do uszkodzenie komórek i tkanek organizmu, poprzez utlenianie tłuszczów, białek, DNA. Przy prawidłowym funkcjonowaniu komórki, podczas różnych procesów fizjologicznych również powstają wolne rodniki tlenowe, jednak są one dokładnie kontrolowane przez mechanizmy obronne organizmu – enzymatyczne i nieenzymatyczne. Do enzymów antyoksydacyjnych zaliczamy między innymi:
- dysmutazę ponadtlenkową,
- transferazę S-glutationową,
- reduktazę glutationową,
- katalazę.
Do związków, które utrzymują równowagę w komórce przez usuwanie z niej nadmiaru reaktywnych form tlenu (RFT), należą między innymi również:
- glutation,
- witamina A,
- witamina C,
- witamina E.
Jak zwalczać stres oksydacyjny?
Wysiłek fizyczny jest jednym z procesów, które prowadzą do zwiększonego stężenia reaktywnych form tlenu w organizmie, w komórkach mięśni. Jest to związane z ich zwiększonym zużyciem tlenu mającym miejsce podczas wysiłku fizycznego. Reaktywne formy tlenu prowadzą do uszkodzenia komórek mięśni oraz DNA, jednak regularny i długotrwały wysiłek fizyczny powoduje przystosowanie się organizmu do powstawania RFT w zwiększonych ilościach. Jednym z czynników, które mogą chronić organizm przed negatywnym działaniem wolnych rodników jest odpowiednia dieta. Dlatego przy zwiększonym narażeniu na stres oksydacyjny powinniśmy zadbać, by nasze pożywienie było bogate w przeciwutleniacze (antyoksydanty) m.in.: glutation oraz witaminy: A, C i E. Żywność bogata w glutation, to wśród warzyw i owoców: awokado, szparagi, brokuły, brukselka, czosnek, cebula, kapusta, a także: szynka (gotowana) czy wołowina (smażona/mielona). Ważna jest również, oprócz dostarczania do organizmu glutationu, obecność jego prekursorów – metioniny i cysteiny. Ich dobrymi źródłami są: wołowina, kurczaki, jaja oraz mleko. Do pokarmowych źródeł witaminy A należą produkty dostarczające retinol oraz karoten. Do tych pierwszych należą: tłuszcze rybne i oleje, produkty mleczarskie (masło, twaróg) oraz mięso (głównie wątroba, np. wołowa). Do źródeł karotenu należą warzywa i owoce takie jak: marchew, warzywa liściaste, brzoskwinie. Witamina C występuje jedynie w produktach roślinnych, głównie w surowych warzywach i owocach, między innymi w: papryce, brukselce, kalarepie, brokułach czy naci pietruszki oraz w: czarnych porzeczkach, truskawkach, kiwi owocach dzikiej róży czy cytrusach. Żywność bogata w witaminę E: oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy, rzepakowy), margaryna, jaja, masło, orzechy, migdały, kiełki pszenicy.
mgr inż. Martyna Frańczak, dietetyk
Komentarze
Jak przeczytałem ostatnio (w czasopiśmie Food Forum), poza czynnikami niezależnymi od nas takimi jak zanieczyszczenie środowiska oraz stres, mamy jednak spory wpływ na poziom stresu oksydacyjnego, a chodzi po prostu o najzwyklejsze w świecie zdrowe odżywianie i aktywność fizyczną, czyli nic nowego... a jednak tak trudnego do wprowadzenia w życie...
My z żoną zażywamy suplement Selenium Bonus, który pomaga nam chronić nasze organizmu rpzed stresem oksydacyjnym. Kompleksowo również wspomaga prawidłową produkcję energii i funkcjonowanie układu odpornościowego za sprawą witaminy A,C selenu i cynku . Polecamy
Stres oksydacyjny może dopaść każdego z nas niestey. Polecam zażywać dużo selenu i cynku, a najlepiej jakiś suplement ja np. zażywam Selenium Bonus, który dodatkowo ma wit C i E. Dajcie znać jak wy sobie radicie ze stresem oksydacyjnym? Mi suplementacja przynosi efekty.