Czym jest cytrulina?
Cytrulina jest zaliczania do organicznych związków chemicznych z grupy α-aminokwasów. Cytrulina jest produktem przemiany ornityny, czyli jednego z głównych aminokwasów budujących białka. Uważana jest również za prekursora argininy, co oznacza, że jest wykorzystywana do jej produkcji. Szczególnie istotny jest fakt, że cytrulina dostaje się bezpośrednio do krwiobiegu, przez co skutecznie zwiększa produkcję tlenku azotu. Co ciekawe, najlepszym naturalnym źródłem cytruliny są arbuzy.
Działanie cytruliny
Pomimo że cytrulina nie bierze udziału w procesie syntezy białek, jest ona bardzo istotnym aminokwasem. Wykazuje bowiem sporo korzystnych właściwości, które wypływają na nasze zdrowie, między innymi:
- bierze udział w cyklu mocznikowym, przez co prowadzi do neutralizacji oraz detoksykacji szkodliwego amoniaku;
- usprawnia funkcjonowanie metabolizmu;
- poprawia ogólne ukrwienie organizmu;
- zwiększa produkcję tlenku azotu;
- pomaga redukować ilość kwasu mlekowego, przez co zmniejsza odczuwanie tak zwanych zakwasów;
- wpływa na skurcz włókien mięśniowych;
- skutecznie zmniejsza uczucie zmęczenia;
- zmniejsza nasilenie rozpadu tkanki mięśniowej;
- wpływa pozytywnie na równowagę kwasowo-zasadową;
- obniża wydalanie z organizmu ważnych pierwiastków, takich jak wapń, magnez, potas oraz sód;
- stymuluje tlenowe wytwarzanie energii przez mięśnie podczas wysiłku fizycznego;
- reguluje przepływ krwi do tkanek;
- przyspiesza procesy regeneracji organizmu.
Mimo że cytrulina nie bierze udziału w procesie syntezy białek, jest ona aminokwasem niezwykle pożądanym, głównie przez osoby intensywnie ćwiczące.
Wykorzystanie cytruliny w sporcie
Suplementacja cytruliną najczęściej jest stosowana przez sportowców. Przypisuje się jej działanie antykataboliczne, co oznacza, że pomaga redukować rozpad tkanki mięśniowej. Jej stosowanie zaleca się przede wszystkim osobom, które chcą zredukować zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie przy maksymalnym zmniejszeniu strat tkanki mięśniowej. Cytrulina może również przyczyniać się do zwiększenia wydolności organizmu oraz zmniejszenia uczucia zmęczenia, co u sportowców jest efektem szczególnie pożądanym.
Cytrulina bardzo często jest jednym ze składników różnych mieszanek przedtreningowych. Najlepiej łączyć ją z argininą, ponieważ te dwa składniki działają synergistycznie, co oznacza, że wykazują lepsze efekty podczas przyjmowania ich razem niż osobno. Stosowanie cytruliny stanowi więc cenne uzupełnienie diety sportowców.
Cytrulina – formy
Na rynku możemy spotkać się z dwoma formami cytruliny, są do:
– L-cytrulina,
– jabłczan cytruliny.
Obie formy tego aminokwasu są skuteczne, jednak za lepszy uważany jest jabłczan cytruliny. Kluczową różnica wynika z tego, że jabłczan cytruliny posiada lepszą zdolność do zwiększenia „pompy” mięśniowej oraz poprawy wydolności. Stosowanie jabłczanu cytruliny może więc przynosić lepsze efekty niż stosowanie L-cytruliny. Istotne jest również to, że L-cytrulina działa natychmiastowo, natomiast jabłczan cytruliny wykazuje nieco zwolnione działanie. Niezależnie od wybranej formy należy jednak pamiętać, aby stosować odpowiednią dawkę rekomendowaną przez producenta.
Cytrulina – dawkowanie
Suplementacja cytruliną jest zalecana głównie osobom, które wykonują intensywną, regularną aktywność fizyczną. Dzienna dawka wynosi 2–6 g. Najlepsze efekty można uzyskać, jeśli wskazaną dawkę podzielimy na dwie mniejsze porcje, które powinny być spożywane rano oraz wieczorem lub bezpośrednio przed treningiem. Podczas wyboru odpowiedniego preparatu z cytruliną warto wcześniej dokładnie zapoznać się z jego etykietą. Szczególną uwagę należy zwrócić na całkowitą zawartość substancji aktywnej w danym preparacie oraz dawkowanie rekomendowane przez producenta.
Ewentualne skutki uboczne
Uważa się, że stosowanie cytruliny jest w pełni bezpieczne dla naszego organizmu. Do chwili obecnej nie stwierdzono żadnych skutków ubocznych wynikających ze spożywania zalecanych dziennych dawek, nawet podczas długotrwałego przyjmowania tego związku.
Istnieją jednak pewne przeciwwskazania do stosowania cytruliny. Dotyczą one osób cierpiących na choroby układu krążenia lub dysfunkcje przewodu pokarmowego. Wówczas przed rozpocząciem stosowania produktu zaleca się skorzystanie z porady lekarza lub dietetyka, aby suplementacja była w pełni bezpieczna dla naszego zdrowia.
Sabina Bachleda-Szeliga
Dietetyk kliniczny
Bibliografia
Bendahan D. et al., Citrulline/malate promotes aerobic energy production in human exercising muscle, „British Journal of Sports Medicine” 2002, 36(4), 282–289.
Wheatley D.N., Campbell E., Arginine deprivation, growth inhibition and tumour cell death: 3. Deficient utilisation of citrulline by malignant cells, „British Journal of Cancer” 2003, 89(3), 573–576.
Wu G., Morris S.M., Arginine metabolism: nitric oxide and beyond, „Biochemical Journal” 1998, 336(1), 1–17.
L-Citrulline, drugbank.ca/drugs/DB00155 (03.04.2018).
Komentarze