Przewiduje się uzupełnianie diety za pomocą suplementów w przypadku:
- osób dorosłych spożywających mniej niż 1600 kcal na dobę z uwagi na fakt niskiego prawdopodobieństwa pokrycia zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze przy tak niskiej gęstości energetycznej diety,
- kobiet w ciąży, które powinny przyjmować kwas foliowy i żelazo, a w niektórych przypadkach również wapń z kompletem innych witamin i składników mineralnych,
- osób starszych spożywających 1500 kcal dziennie lub mniej,
- osób stosujących restrykcyjne i monotonne diety odchudzające, prewencji różnych stanów chorobowych np. suplementacja witaminą D w zapobieganiu krzywicy.
Przykłady uzasadnionych suplementacji
Należy pamiętać, że suplementy to środki spożywcze, które służą uzupełnieniu niedoborów w diecie.
Kwas foliowy
Kobiety w ciąży mają zwiększone zapotrzebowanie na wybrane składniki odżywcze. Modyfikacja diety może okazać się niewystarczająca, dlatego niektóre z witamin i składników mineralnych w tym szczególnym okresie powinno podawać się w postaci preparatów farmakologicznych. Według zaleceń grona ekspertów powołanych przez Ministra Zdrowia suplementacja kwasem foliowym w ilości 0,4 mg na dzień zalecana jest kobietom w wieku reprodukcyjnym i tym, które już spodziewają się potomstwa w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu.
Wapń i witamina D
Jedną z najczęstszych chorób dotyczących kobiet po menopauzie jest osteoporoza. Najskuteczniejszą metodą leczenia jest powiązanie skuteczności terapii hormonalnej (progesteron i estrogeny) i indywidualnie ustalonej suplementacji wapniem i witaminą D. W badaniach wykazano, że długotrwała suplementacja tych składników odżywczych redukuje ryzyko złamań (nawet o 40%) i utraty gęstości kości.
Magnez
Niewystarczająca podaż magnezu przyczynia się do zwiększonego prawdopodobieństwa pojawienia się chorób sercowo-naczyniowych. Niedobory tego makroelementu obserwuje się głównie u alkoholików, osób odchudzających się, bądź przyjmujących duże ilości leków (np. diuretyków, leków immunosupresyjnych). Przyjmowanie magnezu w połączeniu z witaminą B6 powoduje zwiększenie jego przyswajalności o 20–40%.
Potas
Istnieje klinicznie potwierdzona zależność pomiędzy stężeniem potasu w diecie a występowaniem nadciśnienia tętniczego krwi i zaburzeniami rytmu serca oraz udarem mózgu. Badania wskazują na fakt, iż za pomocą suplementów diety zawierających w swoim składzie potas możemy obniżyć zarówno skurczowe ciśnienie tętnicze krwi, jak i te rozkurczowe.
Omega-3
Kwasy omega-3 w postaci suplementu diety zalecane są osobom z chorobami sercowo-naczyniowymi oraz ze zwiększonym stężeniem triglicerydów. Wiele badań wykazało pozytywną rolę kwasów tłuszczowych omega-3 w prewencji chorób serca i raka. Przyjmowanie suplementów diety niesie ze sobą również ryzyko przedawkowania. Szkodliwy wpływ na organizm ludzki obserwuje się głównie u osób niestosujących ich zgodnie z zaleceniami producenta lub bez uprzedniej konsultacji z lekarzem czy dietetykiem. Objawy związane z przedawkowaniem nie są specyficzne, przez co często są mylone z innymi schorzeniami. Pojawiają się po kilku miesiącach, czasem nawet po latach. Najczęściej są to bóle głowy czy osłabienie ogólne organizmu. Na to, w jaki sposób zareagujemy na dużą dawkę składników odżywczych będą miały wpływ m.in. nasza płeć, wiek czy indywidualne predyspozycje genetyczne.
Podsumowując: korygowanie niedoborów pokarmowych zawsze w pierwszej kolejności należy rozpoczynać od zmiany sposobu odżywiania się.
Monika Dajkowska-Bichta
Komentarze