Cebula i jej cudowne właściwości
Cebula charakteryzuje się działaniem bakteriobójczym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym. Jest to związane z występowaniem w niej fitoncydów, substancji odpowiedzialnych za hamowanie rozwoju drobnoustrojów. Cebula może być zatem pomocna w ochronie przed infekcjami oraz w zmniejszaniu objawów chorób układu oddechowego, między innymi przeziębienia.
Cebula jest bogatym źródłem błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego. Zawarty w niej błonnik nierozpuszczalny wywiera istotny wpływ na pracę przewodu pokarmowego. Zwiększa objętość treści pokarmowej, dzięki czemu zapewnia uczucie sytości. Powoduje również mechaniczne drażnienie ścian jelita grubego, dzięki czemu wpływa na jego perystaltykę. Chroni tym samym przed zaparciami.
Błonnik rozpuszczalny odgrywa istotną rolę w zaburzeniach gospodarki lipidowej. Obniża poziom cholesterolu we krwi dzięki temu, że przyspiesza jego wydalanie z kałem oraz powoduje opóźnienie wchłaniania trójglicerydów. Błonnik ten pełni również ważną rolę w diecie cukrzycowej, ponieważ powoduje spowolnienie wchłaniania glukozy we krwi.
W cebuli możemy również znaleźć fruktooligosacharydy (FOS). Są to prebiotyki – substancje stymulujące rozwój korzystnych dla naszego organizmu bakterii w jelicie grubym. Badania wykazały zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka jelita grubego oraz choroby zapalne jelit u osób spożywających prebiotyki.
W warzywie tym znajduje się również siarczek diallilu. Jest to związek zwiększający wydzielanie enzymów zwalczających nowotwory. Siarczek diallilu modyfikuje dodatkowo zdolności komórek nowotworowych do wytwarzania białek uodparniających je na niektóre preparaty chemiczne wykorzystywane do leczenia chorób zakaźnych. Skutkuje to zmniejszoną opornością komórek nowotworowych na leki podawane podczas terapii przeciwnowotworowej.
Silną substancją zawartą w czerwonej cebuli jest również kwercetyna. Jest to fitozwiązek z grupy flawonoidów roślinnych, który wykazuje wiele właściwości. Wykazano, iż kwercetyna wykazuje działanie antyoksydacyjne, przeciwzapalne i immunomodulujące. Kwercetyna w wysokich stężeniach indukuje procesy apoptozy, eliminuje zatem komórki, które są nieprawidłowe i zainfekowane. Charakteryzuje się zatem działaniem przeciwnowotworowym. Kwercetyna posiada również właściwości przeciwzakrzepowe, dzięki czemu pełni rolę w profilaktyce zawałów serca.
Cebula zawiera w sobie również witaminy: witaminę C, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne: siarkę, fosfor, miedź, magnez, cynk, selen, żelazo i wapń.
Pomimo wielu korzystnych dla zdrowia właściwości spożywanie cebuli nie jest jednak wskazane podczas występowania niektórych jednostek chorobowych, ponieważ należy ona do warzyw ciężkostrawnych i wzdymających. Cebula powinna zostać wyeliminowana z jadłospisu w przypadku jednostek chorobowych wymagających diety łatwostrawnej, takich jak: ostre zapalenie trzustki, choroby zapalne wątroby, stany zapalne żołądka i jelit, nowotwory przewodu pokarmowego oraz w okresie rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych, a także podczas występujących biegunek. Cebula nie jest również wskazana w przypadku występującego refluksu żołądkowo-przełykowego, ponieważ może nasilać dolegliwości.
Jeżeli jednak nie występują u nas powyższe schorzenia, warto włączyć ją do swojej codziennej diety.
Jak jeść cebulę?
Jakie są zatem sposoby, aby częściej spożywać cebulę?
– użyj cebuli do przygotowania wywaru na zupę,
– dodaj cebulę do sosu pomidorowego,
– dodaj cebulę do puree ziemniaczanego,
– przyrządź sos do sałatek: ugotuj posiekaną cebulę, dodaj ocet winny i oliwę z oliwek,
– usmaż cebulę na niewielkiej ilości tłuszczu i podawaj jako dodatek do mięs, ryb lub kanapek.
Warto również przyrządzić zupę cebulową. Oto przepis:
Składniki:
– 4 duże cebule
– 3 szklanki bulionu warzywnego
– przyprawy: sól, pieprz, kurkuma, czerwona papryka, tymianek, pietruszka
– łyżka oliwy z oliwek
Przygotowanie:
1. Cebulę kroimy w plastry.
2. Rozgrzewamy w garnku oliwę i wrzucamy na nią cebulę.
3. Chwilę podsmażamy i dodajemy przyprawy: pół łyżeczki kurkumy, czerwonej papryki oraz tymianku, a także sól i pieprz
4. Kiedy cebula będzie miękka, zalewamy całość bulionem warzywnym i gotujemy na małym ogniu przez około 30 minut.
5. Gotową zupę podajemy ze świeżą pietruszką
Jadwiga Żak, dietetyk
Bibliografia
Galeone C., Pelucchi C., Levi F., Onion and garlic use and human cancer, Am J Clin Nutr 2006, 84,1027–1032.
Kobylińska A., Janas K., Prozdrowotna rola kwercetyny w obecnej diecie człowieka, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2015, 69, 51–62.
Grzelak K., Cebula jako źródło prebiotyków w okresie jesienno-zimowym, „Żywność: nauka – technologia – jakość” 2006, 2(47), 67–75.
Majewska M., Czeczot H., Flawonoidy w profilaktyce i terapii, „Terapia i Leki” 2009, 69(5), 369–377.
Komentarze
Prawie do każdego obiadu dodaje cebulkę, ale dobrze wiedzieć, że lepiej jej unikać gdy ma się problemy z trzustką bądź jelitami.